Παρίες ανάμεσα στους παρίες

Οι τοξικομανείς με ψυχοπαθολογία είναι οι διπλά “αποκλίνοντες”, οι διπλά στιγματισμένοι άνθρωποι, γυναίκες και άντρες, στην πλειονότητά τους νεαρής ηλικίας, από όλα τα κοινωνικά στρώματα, που ο αριθμός τους μεγαλώνει καθημερινά, αποδέκτες μιας βάρβαρης, ρατσιστικής αντιμετώπισης από τους θεσμούς και τους φορείς, παρίες ανάμεσα στους παρίες. Αυτοί οι άνθρωποι θεωρούνται ανεπιθύμητοι από τις ψυχιατρικές δομές -δημόσιες και ιδιωτικές- και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Είναι οι περιπτώσεις που παραπέμπονται από τη μια υπηρεσία στην άλλη, ακόμα και όταν έχουν το χαρακτήρα του επείγοντος, ακόμα και έπειτα από μια απόπειρα αυτοκτονίας ή άλλη πράξη απελπισίας. Τα ψυχιατρικά νοσοκομεία “δεν δέχονται τοξικομανείς”. Οι θεραπευτικές κοινότητες κατά κανόνα, εκτός κάποιων εξαιρέσεων, “δεν δέχονται ψυχιατρικά περιστατικά”. Τελικά, κανείς δεν γνωρίζει πού ανήκουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι. Για όσους λοιπόν φαίνεται πως δεν ανήκουν πουθενά, όσους δεν βρίσκουν τόπο να σταθούν, τους παρίες της κοινωνίας, του ψυχιατρικού συστήματος και των προγραμμάτων απεξάρτησης, για αυτούς γίνεται λόγος σε αυτό το βιβλίο. Για εκείνους που όλοι τούς θεωρούν “δύσκολους ασθενείς”, “χωρίς αίτημα θεραπείας”, “με κακή πρόγνωση” και ως προς την ψυχική διαταραχή και ως προς την απεξάρτηση. Για όσους η κλινική μας εμπειρία αποδεικνύει ότι η θεραπευτική σχέση μέσα στο κατάλληλο θεραπευτικό πλαίσιο, όπου λειτουργεί ένας “αστερισμός ομάδων”, κατά την έκφραση του Felix Guattari, με κύριο εργαλείο την ψυχοθεραπεία και την Τέχνη σε διαλεκτική σχέση, μπορεί να διαμορφώσει όλους τους όρους θεραπείας, δηλαδή τη μεταμόρφωσή τους σε κοινωνικά υποκείμενα, υποκείμενα χειραφέτησης και υποκείμενα δημιουργίας, χωρίς εξαρτήσεις και χωρίς ψυχοπαθολογικές εκδηλώσεις. Στο βιβλίο παρουσιάζονται κάποιες κλινικές περιπτώσεις, αντιπροσωπευτικές των ψυχιατρικών νοσολογικών οντοτήτων που συναντάμε πιο συχνά σε αυτόν το χώρο (ψυχώσεις, συναισθηματικές διαταραχές, παθολογικές προσωπικότητες).