Τα συνταγματικά θεμέλια του νεότερου ελληνικού κράτους

Η τεκμηριωμένη ιστορική έρευνα αποδεικνύει, ότι σταθερή και αδιαπραγμάτευτη ήταν η βούληση της συντριπτικής πλειοψηφίας των αγωνιζόμενων –καθ’ οιονδήποτε τρόπο, ήτοι τόσο στο πλαίσιο του ένοπλου αγώνα όσο και στο πλαίσιο του αγώνα με κάθε διαθέσιμο πνευματικό ή άλλο μέσο– Ελλήνων όχι μόνο ν’ απελευθερωθεί το επί τέσσερις αιώνες υπόδουλο, υπό τον οθωμανικό ζυγό, Ελληνικό Έθνος και να καταστεί η Ελλάδα ανεξάρτητο και αυτόνομο Έθνος Κράτος, αλλά και ν’ αποκτήσει το κράτος αυτό –το «Νεότερο Ελληνικό Κράτος»–ευθύς εξ αρχής θεσμικές βάσεις Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας και κατοχύρωσης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, με την θέσπιση ολοκληρωμένου Συντάγματος. Mία, έστω και συνοπτική, θεώρηση της «διαδρομής» εμπέδωσης των συνταγματικών θεμελίων του Νεότερου Ελληνικού Κράτους επιβάλλει την καταγραφή των τάσεων προετοιμασίας του «εδάφους» για την θέσπιση του πρώτου οριστικού Ελληνικού Συντάγματος, του «Πολιτικού Συντάγματος της Ελλάδος», δηλαδή του Συντάγματος της Τροιζήνας του 1827. Και η ερευνητική συνέπεια επιβάλλει, επίσης, την καταγραφή τέτοιων τάσεων και πριν την επίσημη έναρξη της Επανάστασης, στις 25 Μαρτίου 1821. Ένας πρόσφορος, λοιπόν, τρόπος ανάδειξης και καταγραφής της πορείας διαμόρφωσης των συνταγματικών θεμελίων του Νεότερου Ελληνικού Κράτους είναι εκείνος, ο οποίος ερευνά καθεμιά από τις τρεις αντίστοιχες περιόδους. Ήτοι την περίοδο από το έργο του Ρήγα Βελεστινλή ως την Α΄ Εθνοσυνέλευση, που ψήφισε το Σύνταγμα της Επιδαύρου το 1822, την περίοδο των «προσωρινών» Συνταγμάτων του 1822 και 1823 και, εν τέλει, την περίοδο ως την θέσπιση του «οριστικού» Συντάγματος της Τροιζήνας, το 1827. Για την πληρότητα της όλης ανάλυσης γίνεται, καταληκτικώς, λόγος αναφορικά με τις αιτίες μη εφαρμογής του «Πολιτικού Συντάγματος της Ελλάδος» καθώς και για τις συνθήκες θέσπισης του μηδέποτε ισχύσαντος «ηγεμονικού Συντάγματος» του 1832.

Προκόπης Β. Παυλόπουλος (Συγγραφέας)

Ο Προκόπης Παυλόπουλος, νομικός, πανεπιστημιακός και πολιτικός, γεννήθηκε στην Καλαμάτα το 1950, οπότε και τελείωσε το Λύκειο. Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1973 και συνέχισε, σε μεταπτυχιακό επίπεδο, τις σπουδές του στο Παρίσι. Το 1977 αναγορεύθηκε διδάκτωρ (Doctorat d’ Etat) του Πανεπιστημίου Paris II, στο οποίο αργότερα (1986) δίδαξε και ως Επισκέπτης Καθηγητής. Το 1982 διορίσθηκε Εντεταλμένος Υφηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και, μετά από διαδοχικές κρίσεις στις βαθμίδες του Επίκουρου Καθηγητή και του Αναπληρωτή Καθηγητή, εξελέγη Καθηγητής της ίδιας Σχολής το 1989. Από την πλειάδα των έργων του στον επιστημονικό χώρο ξεχωρίζουν “La directive en droit administratif”, Paris, 1978, “Η συνταγματική κατοχύρωση της αιτήσεως ακυρώσεως: Μια σύγχρονη άποψη του κράτους δικαίου”, 1982, “Μαθήματα διοικητικής επιστήμης”, 1983, “Η αστική ευθύνη του Δημοσίου”, Ι, 1986, ΙΙ, 1989, “Εγγυήσεις του δικαιώματος δικαστικής προστασίας στο ευρωπαϊκό κοινοτικό δίκαιο”, 1993, “Η σύμβαση εκτέλεσης δημόσιου έργου”, 1997 κ.λπ. Στον πολιτικό στίβο, το 1974-1975 διετέλεσε Γραμματέας του πρώτου (προσωρινού) Προέδρου της Δημοκρατίας Μιχαήλ Στασινόπουλου. Μεταξύ 1989-1990 ήταν μέλος της Οικουμενικής Κυβέρνησης Ξ. Ζολώτα, στην οποία μετείχε ως Αναπληρωτής Υπουργός Προεδρίας, αρμόδιος για τα ΜΜΕ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος. Από το 1990 ως το 1995 υπήρξε Διευθυντής του Νομικού Γραφείου της Προεδρίας της Δημοκρατίας επί προεδρίας Κωνσταντίνου Καραμανλή. Μεταξύ 1995 και 1996 άσκησε καθήκοντα Εκπροσώπου Τύπου της Νέας Δημοκρατίας. Το 1996 εξελέγη Βουλευτής Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας και ως το 2000 άσκησε καθήκοντα Τομεάρχη Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης. Από το 2000 εκλέγεται συνεχώς Βουλευτής Α΄ Αθηνών. Μεταξύ 2000-2004 άσκησε καθήκοντα Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου της Νέας Δημοκρατίας. Και μεταξύ 2004-2009 διετέλεσε Υπουργός Εσωτερικών στις Κυβερνήσεις Κ. Καραμανλή. Το 2015 ανέλαβε έβδομος Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας (από τη μεταπολίτευση το 1974) οπότε και έληξε η θητεία του Κάρολου Παπούλια. Τον Μάρτιο του 2020 τον διαδέχτηκε η Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

 

Μιχάλης Κατσιμίτσης (Επιμέλεια)

Ο Μιχάλης Κατσιμίτσης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1969 και σπούδασε Φιλοσοφία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1990-1994). Ακολούθως, παρακολούθησε μεταπτυχιακά μαθήματα φιλοσοφίας και λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Warwick.Το 2003 έλαβε τη Διδακτορική του Διατριβή από το Πανεπιστήμιο Αθηνών με ειδίκευση στον υπαρξισμό και την αισθητική. Κατά τα έτη 2003-2005 δίδαξε Νεότερη Ευρωπαϊκή Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών ως Λέκτορας (ΠΔ 407/80). Έχει λάβει μέρος σε φιλοσοφικά συνέδρια και έχει δημοσιεύσει άρθρα και μελέτες που αναφέρονται στον υπαρξισμό, τη λογοτεχνία και την τέχνη. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται: “The Myth of Er and the Platonic Argumentation”, “Το πλαστό έργο τέχνης ως παράγοντας αναθεώρησης της αισθητικής αξιολογίας” κ.ά. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην υπαρξιακή διαλεκτική και ηθική και το φανταστικό. Εργάζεται ως μεταφραστής και επιμελητής κειμένων.