Η σχέση του Γκέοργκ Λούκατς με το έργο του Τόμας Μαν συνιστά μια σχέση ζωής. Ο ίδιος παραδέχεται ότι δέχτηκε την επιρροή του Μαν ήδη από τα γυμνασιακά του χρόνια με την ανάγνωση του Τόνιο Κρέγκερ. Τα τρία δοκίμια που αφιέρωσε στον μεγάλο λογοτέχνη είναι ουσιαστικά μια βαθυστόχαστη φιλοσοφική και αισθητική μελέτη ολόκληρης της δημιουργικής εξέλιξης του Μαν, από το πρώτο του μεγάλο μυθιστόρημα, τους Μπούντενμπροκ, ως το τελευταίο, ημιτελές σατιρικό μυθιστόρημα των Εξομολογήσεων του απατεώνα Φέλιξ Κρουλ περνώντας μέσα από τους κομβικούς σταθμούς που αποτελούν τα έργα Θάνατος στη Βενετία, Το Μαγικό Βουνό, Ιωσήφ και οι αδελφοί αυτού και Δόκτωρ Φάουστους.
Στις μελέτες αυτές φωτίζεται η θέση του Τόμας Μαν στη γερμανική και ευρωπαϊκή λογοτεχνία μέσα από τις ιδεολογικές και κοινωνικές συγκρούσεις και ζυμώσεις που οδήγησαν από το κυρίαρχο αντιδημοκρατικό ιδεoλόγημα του εκπρωσισμένου γερμανού αστού πριν τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο στην τελική άνοδο κι επικράτηση του φασισμού. Ο Λούκατς ανατέμνει την εξέλιξη του Μαν από τον απολιτικό ρομαντικό αντικαπιταλιστή των Μπούντενμπροκ, στον δημοκρατικό αντιφασίστα που ανακαλύπτει με το Μαγικό Βουνό και το Δόκτωρ Φάουστους πόσο πολύ γειτνίασε η αστική κουλτούρα, την οποία μελετούσε σε όλο του το έργο, με την απανθρωποποίηση και τη βαρβαρότητα. Και ο Λούκατς εκτιμά ότι ο Τόμας Μαν είναι ο τελευταίος μεγάλος εκπρόσωπος του κριτικού ρεαλισμού αφού μπόρεσε, υπερβαίνοντας τις εσφαλμένες κρίσεις της πρώιμης παραγωγής του, όχι μόνο να καταστεί ο πιο ακριβής ανατόμος της ιδιάζουσας γερμανικής αστικής συνθήκης αλλά και να μπορέσει να ελπίσει σε έναν νέο κόσμο που θα προέλθει μέσα από τον δημοκρατικό επαναστατικό ανθρωπισμό που βρίσκεται στα θεμέλια της αστικής κουλτούρας καθεαυτής.
Τα δοκίμια αυτά συνοδεύονται από ένα εκτενές παράρτημα με πληθώρα δημοσιεύσεων του Λούκατς για τον Τόμας Μαν, βιβλιοκριτικές, κριτικές ανασκοπήσεις, αισθητικές αποτιμήσεις, σημειώματα σε συγκεντρωτικές εκδόσεις και άλλα πολλά.
Georg Lukács (Συγγραφέας)
Ο Γκυόρκυ Λούκατς (Gyorgy Lukacs, 1885-1971) προερχόταν από εύπορη αστική οικογένεια εβραϊκής καταγωγής την εποχή της Αυστρουγγαρίας. Γεννήθηκε στη Βουδαπέστη από πατέρα τραπεζίτη. Σπούδασε στα πανεπιστήμια της Βουδαπέστης και του Βερολίνου και το 1906 ανακηρύχθηκε διδάκτορας φιλοσοφίας. Το 1914 προσχώρησε στο ουγγρικό κομμουνιστικό κόμμα. Από το 1945 χρημάτισε καθηγητής αισθητικής στο πανεπιστήμιο της Βουδαπέστης. Υπέρμαχος της αποσταλινικοποίησης, το 1956 χρημάτισε υπουργός Πολιτισμού στην κυβέρνηση Νάγκι, μετά την πτώση της οποίας αυτοεξορίστηκε για μικρό χρονικό διάστημα. Στα βασικότερα έργα του συγκαταλέγονται: “Η ψυχή και οι μορφές” (1911), “Το ιστορικό μυθιστόρημα” (1936), “Ο Γκαίτε και η εποχή του” (1946), “Ο νεαρός Χέγκελ και το πρόβλημα της καπιταλιστικής κοινωνίας” (1948), “Η καταστροφή του Λόγου” (1954), “Σολζενίτσιν” (1964).
Μαρία Ηώς Δούκα (Μεταφραστής)
Νίκος Φούφας (Μεταφραστής)
