Είναι ο Γοργίας ένας στοχαστής ικανός να προξενεί ναυτία, όπως με τόση έμφαση ισχυριζόταν ο E. R. Dodds; Είναι ο Γοργίας ένας στοχαστής μηδενικής αξίας, όπως βεβαίωνε ο J. M. Robinson; Ανήκει ο Γοργίας στην χορεία εκείνων των στοχαστών, των σοφιστών, οι οποίοι, επειδή θεμελίωσαν την κριτική σκέψη, οδηγούν τον άνθρωπο σε μια επικίνδυνη ελευθερία, είναι δηλαδή ένας στοχαστής επικίνδυνος, όπως διακήρυσσε ὁ Κωνσταντίνος Τσάτσος;
Η παρούσα μελέτη για τον Γοργία φιλοδοξεί να αποτελέσει μια απαρχή, ένα ξεκίνημα, μία πρώτη ερευνητική προσπάθεια αντιρρόπησης απέναντι σε όλα όσα, άκρως θλιβερά, προαναφέρθηκαν. Η μελέτη αυτή φιλοδοξεί να στοιχηθεί με εκείνες τις απόψεις της διεθνούς βιβλιογραφίας που δεν θεωρούν τον στοχασμό του Γοργία εμετικό, ουτιδανό ή επικίνδυνο για τα χρηστά —και χριστιανικά— ήθη και τον ολοκληρωτικό πολιτικό ιδεασμό, και οι οποίες — ευτυχώς— πληθαίνουν συνεχώς· οι απόψεις αυτές θεωρούν τον Γοργία ως έναν εξίσου αξιόλογο, προς τους άλλους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους, στοχαστή.
Η παρούσα μελέτη λαμβάνει σοβαρότατα υπ’ όψιν της την τριπλή αρχαία μαρτυρία ότι ο Γοργίας υπήρξε μαθητής του Εμπεδοκλή· έχοντας, επιπροσθέτως, την ερμηνευτική άποψη ότι το έργο του Λεοντίνου σοφιστή Περί του μη όντος ή Περί φύσεως επιβεβαιώνει αυτή την σχέση μαθητείας, δοκιμάζει να γενεαλογήσει τις τρεις —αλληλένδετες μεταξύ τους— θέσεις της μη αναπαραστατικής οντολογίας του, με βάση τις μη αναπαραστατικές απόψεις του Ακραγαντίνου στοχαστή.
Επίσης, η παρούσα μελέτη δοκιμάζει να δείξει ότι, για τον Γοργία, ο μη αναπαραστατικός οντολογικός λόγος του έργου του Περί του μη όντος ή Περί φύσεως, όπως ήδη και για τον δάσκαλό του Εμπεδοκλή ο μη αναπαραστατικός οντολογικός λόγος των έργων του Περί φύσεως και Καθαρμοί, μπορεί να λειτουργήσει, για τους ανθρώπους, ως θεραπευτικός φιλοσοφικός λόγος, ο οποίος —αναδεικνύοντας την αδιαχώριστη ολότητα ανθρώπου-Φύσης/Κόσμου— στοχεύει να απαλλάξει τον άνθρωπο από δύο μείζονα προβλήματά του: από το πρόβλημα της αγωνίας της βεβαιότητας του θανάτου του ή του πένθους εκ του θανάτου, και από το πρόβλημα της συν-αίσθησης της ερημίας του ανθρώπου μέσα στον Κόσμο, της αίσθησης του κενού νοήματος/του παρα-λόγου της παρουσίας του μέσα σε αυτόν, πάντοτε και αναπόδραστα: μέσα στον Κόσμο.
Δημήτρης Ν. Λαμπρέλλης (Συγγραφέας)
O Δημήτρης Ν. Λαμπρέλλης είναι Καθηγητής της Φιλοσοφίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Διδάσκει, ακόμη, στο ΠΜΣ του Τμήματος Φιλοσοφίας του ΕΚΠΑ, στο ΠΜΣ «Βιοηθική-Ιατρική Ηθική» του ΑΠΚΥ και στο Διιδρυματικό ΠΜΣ «Ζώα: Ηθική, Δίκαιο, Ευζωία» του Τμήματος Φιλοσοφίας του ΕΚΠΑ και του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ. Είναι, επίσης, Ιδρυτής και Διευθυντής του «Ερευνητικού Κέντρου Βιοπολιτικής» του ιδίου Πανεπιστημίου. Δημοσίευσε φιλοσοφικές μελέτες και άρθρα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και έλαβε μέρος σε φιλοσοφικά Συνέδρια. Τα ενδιαφέροντά του εστιάζονται στον χώρο της φιλοσοφικής ανθρωπολογίας, της κοινωνικής φιλοσοφίας και της αισθητικής. Έχει ήδη εκδώσει είκοσι φιλοσοφικά βιβλία. Είναι, ακόμη, Ιδρυτής και Διευθυντής Έκδοσης της Επετηρίδας Φιλοσοφικής Έρευνας δια-ΛΟΓΟΣ. Είναι, επίσης, Ιδρυτής και Διευθυντής της Σειράς δια-ΛΟΓΟΣ/ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ των Εκδόσεων Παπαζήση.
Ποιήματά του και συνεργασίες του σχετικά με την μελέτη και την κριτική της λογοτεχνίας έχουν δημοσιευθεί σε μια σειρά από λογοτεχνικά περιοδικά, στον ημερήσιο Τύπο και σε ανθολογίες. Έχει ήδη εκδώσει ένδεκα ποιητικές συλλογές και μια συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του.
Ως φωτογράφος άγριας φύσης, έχει εκδώσει οκτώ λευκώματα φωτογραφιών, για ορισμένες δε από τις φωτογραφίες του έχει διακριθεί.
(Πηγή: “Εκδόσεις Παπαζήση”, 2024)
