Η σεξουαλικότητα στο Ελληνικό θέατρο (1900-1940)

H σεξουαλική συμπεριφορά υπήρξε και είναι ακόμα πυρηνικό αντικείμενο προβληματισμού και μελέτης πολλαπλών επιστημονικών κλάδων καθώς επηρεάζει και καθορίζει, σε μεγάλο βαθμό, την κοινωνική και προσωπική ζωή των ανθρώπων. Η θρησκεία αρχικά όρισε την αποδεκτή σεξουαλική ταυτότητα και συμπεριφορά με όρους ηθικής και εν συνεχεία η επιστήμη με όρους ψυχοπαθολογίας, με στόχο τον έλεγχο και τον περιορισμό σε συγκεκριμένες νόρμες «κανονικότητας». Στις αρχές του 20ού αιώνα, το φεμινιστικό κίνημα καθώς και η εμφάνιση της ψυχαναλυτικής θεωρίας φέρνουν στο προσκήνιο τη σεξουαλικότητα, κυρίως της γυναίκας, ταράζοντας τα νερά και αναδεικνύοντας παθογένειες που μέχρι τότε αποσιωπούνταν, αγνοούνταν ή παραβλέπονταν. Το θέατρο ήταν και είναι ο χώρος που αντακλά πιο αποτελεσματικά και με μεγαλύτερη ακρίβεια την εκάστοτε κοινωνία με όλες τις πτυχές, τους προβληματισμούς και τις αντιφάσεις της. Το ελληνικό θέατρο, επομένως, των αρχών του 20ού αιώνα επηρεάζεται, επηρεάζει και αντανακλά τον τρόπο που η ελληνική κοινωνία αντιμετωπίζει τις σεξουαλικές συμπεριφορές και σχέσεις και με ποιόν τρόπο οι νέες επιστημονικές και κοινωνικές εξελίξεις επιδρούν στις ήδη υπάρχουσες στάσεις και αντιλήψεις. Γάμος και απιστία, σεξουαλική παρενόχληση, σεξουαλική κακοποίηση, πορνεία, ζητήματα τιμής είναι ορισμένες από τις θεματικές που συναντάμε στις θεατρικές σκηνές της εποχής και ο τρόπος που παρουσιάζονται αλλά και κρίνονται είναι το θέμα του βιβλίου.

Αλεξάνδρα Βουτζουράκη (Συγγραφέας)

Η Αλεξάνδρα Βουτζουράκη γεννήθηκε στο Ρέθυμνο. Είναι διδάκτορας του τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Ε.Κ.Π.Α., αριστούχος απόφοιτος της δραματικής σχολής Εθνικού Θεάτρου, του τμήματος Ψυχολογίας Παντείου Πανεπιστημίου, του τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Ε.Κ.Π.Α. και του μεταπτυχιακού προγράμματος του ίδιου τμήματος. Δραστηριοποιείται την τελευταία δεκαετία στον τομέα της έρευνας του νεοελληνικού θεάτρου των αρχών του 20ού με συμμετοχή σε διεθνή και πανελλήνια συνέδρια. Ασχολείται επίσης επαγγελματικά με την μετάφραση θεατρικών έργων. Από το 2007 διδάσκει στην Ανωτέρα Σχολή Δραματικής Τέχνης Κάλβου-Καλαμπόκη «Αθηναϊκή Σκηνή». Υπήρξε διδάσκουσα στο τμήμα φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης (2021- 2022). Από το 2022 είναι διδάσκουσα στο τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Ε.Κ.Π.Α. Έχει συνεργαστεί, ως ηθοποιός και βοηθός σκηνοθέτη, με σημαντικούς σκηνοθέτες και θεατρικούς οργανισμούς, ενώ έχει σκηνοθετήσει τις παραστάσεις Οι γειτόνισσες του Π. Χορν, Να ντύσουμε τους γυμνούς του Λ. Πιραντέλλο, Φυλο-νικία μια παράσταση βασισμένη στη Φιλονικία του Μαριβώ, Η δούλα, η αλήθεια πίσω από τον Πειρασμό του Γρ. Ξενόπουλου, Κόλπερτ του Ντ. Γκίζελμαν, Η πρόβα του Ζαν Ανούιγ κ.ά.

(Πηγή: “Εκδόσεις Παπαζήση”, 2025)