Η “ύπουλος θωπεία”

Τι σημασία είχε για ένα μικρό εσωστρεφές βαλκανικό κράτος σαν την Ελλάδα, που βίωσε τραυματικά και ξενοφοβικά τον 19ο αιώνα, η θριαμβευτική ίδρυση του πρώτου διεθνούς διακρατικού οργανισμού και η πολυπλόκαμη ανάδυση του διεθνούς παράγοντα μετά τον Πρώτο παγκόσμιο πόλεμο; Πώς αντέδρασαν η κοινωνία και ο κρατικός μηχανισμός σε κάθε τι «εισαγόμενο» – όχι μόνο στις πολιτικές και οικονομικές δουλείες αλλά και στις ιδέες, στις οργανώσεις, στις πολιτικές πρωτοβουλίες, στα κοινωνικά κινήματα, στις τεχνολογικές εξελίξεις; Ο κόσμος μεταβαλλόταν δραματικά, πόση όμως αλλαγή μπορούσε να απορροφήσει η Ελλάδα και γιατί; Και για ποιους λόγους ήταν διαχρονικά και μονόπλευρα στραμμένη με δέος αλλά και μίσος ταυτόχρονα στη Δύση, αδιαφορώντας για τους γείτονές της; Γιατί εντέλει ήταν και παραμένουν αντίπαλοι η Ελλάδα και οι «ξένοι» από το 1821 μέχρι τις μέρες μας; Ειδικά σήμερα τα ερωτήματα αυτά χρειάζονται επειγόντως νέες απαντήσεις. Μια απόπειρα επιχειρείται στο βιβλίο αυτό, εστιασμένη στα «ημέτερα πταίσματα». Διότι μπορεί η μόνιμη επιδίωξη της Δύσης να ήταν πάντα να μας χωρέσει «στα δικά της παπούτσια», όπως δήλωσε κάποτε ο Οδυσσέας Ελύτης, αλλά το πραγματικό ερώτημα είναι αν εμείς επιχειρήσαμε ποτέ σοβαρά να βαδίσουμε με τα δικά μας.