Ιστορία της ζωής μου

“Οι αισθησιακές απολαύσεις ήταν το πρώτο μου μέλημα σ’ όλη μου τη ζωή, για μένα τίποτε δεν ήταν πιο σημαντικό. Αισθανόμουν γεννημένος για το άλλο φύλο, γι’ αυτό και πάντοτε το αγάπησα και, όσο μου ήταν δυνατό, φρόντισα να μ’ αγαπήσει. Παράφορα αγάπησα και το καλό φαγητό και κυνήγησα με πάθος όλα τα αντικείμενα που έχουν προορισμό να κινούν την περιέργεια”. Ο Τζάκομο Καζανόβα, Βενετσιάνος, ο “μέγας κυνηγός των ηδονών” και περιπλανώμενος λιμπερτίνος του 18ου αιώνα, αποκαλύπτει στα θρυλικά 12τομα Απομνημονεύματά του τις αναπάντεχες πτυχές της προσωπικότητάς του: τυχοδιώκτης, ταξιδευτής σε όλες τις αυλές και τα καταγώγια της Ευρώπης, χαρτοπαίκτης, μυθιστοριογράφος, ποιητής, λιβελογράφος, θεατρικός συγγραφέας, θεολόγος, ηθικολόγος, μύστης της Καβάλας, τσαρλατάνος, μαθητευόμενος κληρικός και στρατιωτικός, δραπέτης, που αναζήτησε τον έρωτα “μ’ εκείνη την αθωότητα της ηδονής που αγγίζει τα πλέον λεπτά συναισθήματα”, και που το βλέμμα του φωτίζει την ευρωπαϊκή κοινωνία του 18ου αιώνα. Οι αφηγήσεις των περιπετειών του -ερωτικών και άλλων- είχαν ήδη γίνει μύθος όσο ζούσε και αποτελούσαν το διαβατήριό του στις αυλές και τα σαλόνια. Αυτές κατέγραψε στο τέλος της ζωής του στα γαλλικά, όταν, γέρος πια, δούλευε σαν βιβλιοθηκάριος σ’ έναν πύργο της Βοημίας. Ο Καζανόβα αναπολεί, αρνούμενος να προβάλει στη ζωή τη σκιά της παρακμής του. “Μου αρέσει υπερβολικά να βρίσκομαι μέσα σε έναν σκοτεινό θάλαμο και να βλέπω το φως μέσα από ένα παράθυρο ανοιχτό σ’ έναν απέραντο ορίζοντα”. Ο Καζανόβα θα επιμείνει στην απόλαυση της στιγμής, ακόμα και αν εκείνη έχει παρέλθει. Θα τη μετουσιώσει μέσω της γραφής προσφέροντας ένα απαστράπτον κείμενο που θα επηρεάσει μελετητές και καλλιτέχνες, θα ταυτισθεί με την ηθική των λιμπερτίνων και θα χαρίσει στη λογοτεχνία γοητευτικούς ήρωες που αντλούν σάρκα από τη ζωή και οστά από τη φαντασίωση. Ο 19ος αιώνας θα ανακαλύψει τον “παρεξηγημένο” Καζανόβα και θα δημιουργηθεί ένα ολόκληρο ρεύμα Καζανοβιστών που θα διατρέξει όλο τον 20ο αι., από τον Ντελακρουά, τον Σταντάλ και τον Νερβάλ μέχρι τον Ανδρέα Εμπειρίκο, τον Χένρυ Μίλλερ και τον Φελλίνι.