Μαρτυρίες: Το αλάτι μιας ζωής

Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας έχει ως θεματική βάση την εξέλιξη των Πλανηταρίων και της εκλαΐκευσης της επιστήμης στην Ελλάδα και το εξωτερικό σε συνδυασμό και με τη δική μου συμμετοχή σ’ αυτήν την εξέλιξη. Πρόκειται για ένα βιβλίο με ιστορίες. Και επειδή στους ανθρώπους αρέσει να ακούνε ιστορίες, τι θα μπορούσε να είναι πιο κατάλληλο για την περιγραφή αυτής της εξέλιξης παρά οι ιστορίες της ζωής της δικής μου και των συναδέλφων μου; Παρ’ όλα αυτά το βιβλίο αυτό δεν είναι μια κλασικού τύπου αυτοβιογραφία, αν και περιλαμβάνει μερικά κομβικά σημεία της ζωής μου που συνδέονται με την εξελικτική πορεία της διάχυσης της επιστήμης. Εξ ορισμού άλλωστε η προσπάθεια της εκλαΐκευσης και διάχυσης της επιστήμης στο ευρύ κοινό απαιτούσε ένα είδος γέφυρας που θα παρουσίαζε τα επιτεύγματα της επιστήμης με τρόπο ευχάριστο και ευκολονόητο από όλους, και όχι μόνο από ένα περιορισμένο ιερατείο ειδικών. Εξ αρχής θεώρησα πως η δουλειά μου ήταν να αποτελέσω μέρος αυτής της γέφυρας μέσα από τη διαμόρφωση ιστοριών είτε με την μορφή σεναρίων για το Πλανητάριο και την τηλεόραση, είτε με τη συγγραφή βιβλίων και άρθρων για εφημερίδες και περιοδικά, ή με τις διάφορες συζητήσεις που είχα με δημοσιογράφους στα ηλεκτρονικά και έντυπα ΜΜΕ, ή και με τις διάφορες ομιλίες και διαλέξεις μου σε ολόκληρη τη χώρα. Γιατί είμαι περήφανος που με τις δραστηριότητές μου αυτές κατόρθωσα να είμαι και εγώ ένας παραμυθάς, ένας παραμυθατζής του Σύμπαντος. Γι’ αυτό άλλωστε πολλές φορές αποκαλώ τον εαυτό μου πλανηταριατζή και όχι πλανητάρχη, δάσκαλο και όχι καθηγητή. […] Είναι χαρακτηριστικό και αυτό που μου έγραψε πρόσφατα ο φίλος και συνάδελφος Ίων Κορρές: «Ο κόσμος δεν χρειάζεται μεγάλα μαθηματικά μυαλά. Οι Κβαντικές και οι Σχετικότητες θα βρεθούν αργά ή γρήγορα όταν ωριμάσουν οι μαθηματικές συνθήκες. Ο κόσμος, όμως, χρειάζεται επικοινωνιακούς Sagans. Μόνο αυτοί κατεβάζουν την επιστήμη από τα στεγανά της Academia μέσα στις κοινωνίες “αποτρέποντας” έτσι τα πλήθη από βίαιες επιστροφές σε Μεσαίωνες». Αυτή άλλωστε είναι και η ουσία αυτού του βιβλίου και γενικότερα αυτό που εκπροσωπεί για μένα η εκλαΐκευση της επιστήμης. Ίσως πάλι το βιβλίο αυτό να μην είναι παρά απλά ένα είδος απολογισμού στον εαυτό μου για όσα έζησα. Ένας θόλος αναμνήσεων και ονείρων που κάναμε ως παιδιά για το αύριο, που ήδη έχει φτάσει, αφού όπως λέει και ο φίλος μου ο Θανάσης Κούστας, «εμείς τα παιδιά των χρόνων της μεταπολεμικής περιόδου, ζώντας μέσα σε στερήσεις, νιώθαμε πιο έντονη την ανάγκη να καταφεύγουμε στα όνειρα για να βαδίσουμε με αργά και σταθερά βήματα προς το αύριο». Από τον πρόλογο του βιβλίου

Διονύσης Π. Σιμόπουλος (Συγγραφέας)

Ο κ. Διονύσης Σιμόπουλος γεννήθηκε στα Γιάννενα στις 8 Μαρτίου 1943 (καταγωγή Γρύλλος, Ηλείας) και σπούδασε Πολιτική Επικοινωνία και Αστροφυσική (Ιαν. 1963 – Δεκ. 1972) στο Πανεπιστήμιο της Λουϊζιάνα, ΗΠΑ. Την ίδια περίοδο του απενεμήθησαν διάφορα βραβεία και τιμητικές διακρίσεις σε θέματα ομιλιών και επικοινωνίας. Επαγγελματικά άρχισε να εργάζεται τον Ιανουάριο του 1968 και χρημάτισε Επιμελητής (Ιαν.-Σεπ. 1968), Βοηθός Διευθυντής Εκπαίδευσης (Σεπ. 1968-Σεπ. 1969), και Διευθυντής Πλανηταρίου (Σεπ. 1969-Μαρ. 1973) στο Κέντρο Τεχνών και Επιστημών της Λουϊζιάνα καθώς και Ειδικός Σύμβουλος Επιστημονικής Εκπαίδευσης της Σχολικής Επιτροπής (1970-1973). Τον Οκτώβριο του 1972 προσκλήθηκε στην Αθήνα από το Ίδρυμα Ευγενίδου όπου εργάζεται μέχρι σήμερα ως Διευθυντής Πλανηταρίου (Απρ. 1973-σήμερα). Έχει διδάξει σε δεκάδες επιμορφωτικά σεμινάρια αποφοίτων πανεπιστημίου και στελεχών επιχειρήσεων ως εισηγητής θεμάτων επικοινωνίας, λήψης αποφάσεων και επίλυσης προβλημάτων, ενώ με στόχο τη σωστή μαζική επιμόρφωση έχει γράψει πάνω από 500 σενάρια με θέματα επιστημονικής επιμόρφωσης σε σειρές εκπομπών για την τηλεόραση, όπως «Κόκκινοι Γίγαντες – Άσπροι Νάνοι», «Εξερευνητές», «Στα Μονοπάτια των Άστρων», «Τηλεγνώσεις», «Παράθυρο στο Σύμπαν», κλπ, πάνω από 250 σενάρια (κείμενα και σκηνοθεσία) πολυθεαμάτων Πλανηταρίου, και έχει κάνει πάνω από 500 διαλέξεις με θέματα Επιστήμης και Αστροφυσικής σ΄ ολόκληρη τη χώρα. Έχει παρακολουθήσει ενεργά πολυάριθμα Συνέδρια και Σεμινάρια όπου παρουσίασε εργασίες του, και έχει δημοσιεύσει εκατοντάδες άρθρα και μελέτες του σε Ελληνικά και ξένα περιοδικά και εφημερίδες. Από το 1978 είναι μέλος της Συντακτικής Επιτροπής της Διεθνούς Επιθεώρησης Πλανηταρίων, επιστημονικός συνεργάτης της Βραδυνής (1970-1975), της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας (1990-1992) και του Έθνους της Κυριακής (1993-σήμερα) και των περιοδικών Γαιόραμα (1995-2005), Ερευνητές (Καθημερινής, 1999-2004), «PCWorld» (2004-2007) και ΓΕΩτρόπιο (Ελευθεροτυπίας, 2000-σήμερα). Έχει συγγράψει τα σενάρια δύο σειρών (30 και 24 επεισοδίων) βιντεομαθημάτων αστρονομίας και αστροναυτικής (ΥΠΕΠΘ), μία σειρά έξη βιβλίων για νέους με γενικό τίτλο «Τα Μυστικά του Σύμπαντος» (Εκδόσεις Ερευνητές), μία σειρά 14 βιβλίων Αστρονομίας για τις παραστάσεις του Ψηφιακού Πλανηταρίου (Ίδρυμα Ευγενίδου), και μία σειρά τεσσάρων CD-ROM αστρονομίας (ΔΟΛ). Χρημάτισε Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Αστρονομική Εκπαίδευση (1994-2002), μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Διεθνούς Εταιρείας Πλανηταρίων (1978-2008), Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Ευρωπαϊκών και Μεσογειακών Πλανηταρίων (1976-2008), Εταίρος (Fellow) της Royal Astronomical Society (από το 1978) και της Διεθνούς Εταιρείας Πλανηταρίων (από το 1980), και τακτικό μέλος πολλών άλλων διεθνών επιστημονικών οργανώσεων. Το 1996 έλαβε την ανώτατη τιμητική διάκριση (IPS Service Award) της Διεθνούς Εταιρείας Πλανηταρίων για την συνεισφορά του στη διεθνή αστρονομική εκπαίδευση, ενώ το 2006 τιμήθηκε με τον «Ακαδημαϊκό Φοίνικα» (Palmes Academiques) του Υπουργείου Παιδείας της Γαλλίας. Είναι παντρεμένος (1968) με την Κάρεν-Λουϊζα Πήτερσον και έχουν μια κόρη (1974) και δύο γιους (1976, 1978).

 

Μάκης Προβατάς (Συν-συγγραφέας)

Ο Μάκης Προβατάς γεννήθηκε στην Αθήνα. Τελείωσε το 3ο Λύκειο Αµπελοκήπων. Σπούδασε προϊατρική (PreMed) στο Worcester St. College της Μασσαχουσέττης και επέστρεψε για να αποφοιτήσει από την Οδοντιατρική Σχολή Θεσσαλονίκης. Από το 1999 κάνει ραδιοφωνικές εκποµπές, τα τελευταία 9 χρόνια στον ΒΗΜΑ fm και τώρα στον Athens Voice radio. Έχει πάρει πάνω από εκατόν πενήντα συνεντεύξεις για το ΒΗΜΑ και το ΒΗΜagazino, µεταξύ των οποίων από τους Eric Hobsbawm, Norman Davies, Dario Fo, Stephen Hawking, Noam Chomsky, Richard Dawkins, Eduardo Galeano, Carlos Fuentes κ.ά. Επίσης συνεργάζεται µε το περιοδικό ΙΣΤΟΡΙΑ, όπου έχει δηµοσιεύσει κείµενα και συνεντεύξεις.