Κάποιοι άνθρωποι κρίνονται ως επικίνδυνοι με βάση τις πράξεις τους: εγκλήματα, κλοπές, φόνοι, βιασμοί. Υπάρχουν όμως και ολόκληρες ομάδες που θεωρούνται επικίνδυνες εξαιτίας της κοινωνικής τους κατάστασης: επαίτες, περιπλανώμενοι, περιθωριοποιημένοι. Με μια λέξη: φτωχοί. Δεν έχουν κάνει τίποτα το κακό, δεν έχουν διαπράξει κάποιο αδίκημα και παρόλα αυτά είναι ύποπτοι και άρα επικίνδυνοι. Πότε και γιατί αρχίσαμε να φοβόμαστε τους «έσχατους»; Και τι έχει αλλάξει με την πάροδο των αιώνων;
Το βιβλίο «Οι Επικίνδυνες Τάξεις: μία κοινωνική Ιστορία της φτώχειας από τη νεότερη εποχή ως σήμερα» υφαίνει το νήμα μιας ιστορίας αιώνων που ξεκινά από την αυγή της νεότερης εποχής, όταν για πρώτη φορά ο φτωχός χάνει την ιερή διάσταση που είχε κατά τον Μεσαίωνα και στα μάτια των κυρίαρχων κοινωνικών ομάδων γίνεται ο ίδιος υπαίτιος της κατάστασής του. Έτσι ξεκινά μια διαδικασία εγκληματοποίησης, όπου επαίτες, περιπλανώμενοι και ξένοι αρχίζουν να εκλαμβάνονται ως απειλή.
Η κοινωνία μετασχηματίζεται σταδιακά υπό την ώθηση μιας ολοένα ανερχόμενης αστικής τάξης, η οποία θριαμβεύει επί των υπόλοιπων κοινωνικών ομάδων: επιβάλλει μια νέα κουλτούρα κι έναν διαφορετικό τρόπο ζωής, απαιτεί την ευπρέπεια στις πόλεις και στις συμπεριφορές των ανθρώπων που τις κατοικούν, υπερασπίζεται με κάθε μέσο την ιδιοκτησία και την ασφάλεια.
Η ιδέα ότι συνιστούν κοινωνικό κίνδυνο οι φτωχοί, και πιο πρόσφατα οι αγρότες και οι εργάτες, γίνεται κυβερνητική πρακτική, μετατρέπεται σε νόμους, επιλέγει τους ανθρώπους που πρέπει να τίθενται υπό επιτήρηση και, εφόσον κριθεί απαραίτητο, να απομονώνονται ή να φυλακίζονται μακριά από τον κοινωνικό ιστό. Πρόκειται για μια ιστορία που ξεκινά από τον 16ο αιώνα και φτάνει μέχρι τις μέρες μας, αναδεικνύοντας μια δυσάρεστη συνέχεια.
Enzo Ciconte (Συγγραφέας)
Ο Vincenzo Ciconte, γνωστός ως Enzo Ciconte (γεννημένος στις 15 Μαΐου 1947) είναι Ιταλός πολιτικός και δοκιμιογράφος, βουλευτής του PCI (Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος).
Ο Enzo Ciconte ήταν ο πρώτος που δημοσίευσε ένα βιβλίο για την ιστορία της ‘Ndrangheta, το οποίο εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο Laterza. Έχει πραγματοποιήσει πολυάριθμες μελέτες σχετικά με τη μαφία και το οργανωμένο έγκλημα στην Ιταλία.
Ήταν επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Roma Tre. Το ακαδημαϊκό έτος 2012-2013, ο Ciconte ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της L’Aquila. Από το 2013 διδάσκει “Ιστορία της Ιταλικής Μαφίας” στο Πανεπιστήμιο της Παβίας.
Υπήρξε βουλευτής του PCI (Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος) για το χρονικό διάστημα 1987-1992.
(Πηγή: “Historical Quest”, 2025)
Βιολέττα Ζεύκη (Μεταφραστής)
