Οι λέξεις και οι αριθμοί

Για την αρχική επινόηση του αλφαβήτου και την τροποποίησή του από τους Έλληνες έχουν γραφεί πολλές και αντικρουόμενες θεωρίες – ο Δ. Κ. Ψυχογιός με το βιβλίο του “Οι λέξεις και οι αριθμοί” προσθέτει ακόμη μία, προσφεύγοντας στα εργαλεία της δημιουργικής επιστημολογικής και σημειωτικής φαντασίας. Υποστηρίζει ότι κάθε απόπειρα να ερμηνευθεί η αρχική μορφή και η εξέλιξη του ελληνικού συστήματος γραφής πρέπει να λάβει σοβαρά υπ’ όψιν της ότι το ελληνικό αλφάβητο, από καταβολής του, φαίνεται να είχε 27 σημεία τα οποία λειτουργούσαν ως γράμματα-ψηφία, ώστε να ικανοποιούν τις ανάγκες των μαθηματικών. Η υπόθεση αυτή στηρίζεται στις στενές σχέσεις μεταξύ των αιγυπτιακών και ελληνικών μαθηματικών, σε αντιφάσεις που εντοπίζονται μεταξύ της επιλογής των γραμμάτων και της χρήσης τους, σε αρχαιολογικά ευρήματα, στην αρχαία ελληνική “λογιστική” και στα παραδείγματα άλλων αλφαβήτων ή συμφωναρίων, τα οποία δημιουργήθηκαν (ή προσαρμόστηκαν αναλόγως) με βάση το ελληνικό αλφάβητο, ώστε να υπηρετούν και τις ανάγκες των μαθηματικών. Το συμπέρασμα είναι ότι το αλφάβητο (η γραφή γενικότερα) δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως αυτόνομο σύστημα σημείων αλλά ως υποσύνολο ευρύτερου σημειωτικού συστήματος που αποπειράται να εκφράσει συνολικά τον ανθρώπινο λόγο – και αυτό οδηγεί σε άλλες ενδιαφέρουσες σκέψεις για τα νέα διευρυμένα συστήματα γραφής που θέτουν στη διάθεσή μας οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και το Δίκτυο. Χρήσιμα συμπληρώματα αυτού του βιβλίου, για παράπλευρα ζητήματα αναφερόμενα στην επικοινωνία και στη γραφή, αποτελούν τα έργα του ίδιου “Τι είναι τα μέσα επικοινωνίας;” και “Τα έντυπα μέσα επικοινωνίας: από τον πηλό στο δίκτυο”.