Ο σύντροφος

Σε αντίθεση με τον μηχανικό Στέφανο ή τον καθηγητή Κοράντο, στα έργα Η φυλακή και Το σπίτι στον λόφο αντιστοίχως, ο πρωταγωνιστής σε τούτο το μυθιστόρημα δεν είναι κάποιος διανοούμενος. Ο Τσέζαρε Παβέζε φαντάζεται εδώ έναν μικροαστό νεαρό, άεργο και αμόρφωτο, τον οποίο φέρνει προ των ευθυνών του. Ο Πάμπλο, που τον αποκαλούν έτσι επειδή παίζει κιθάρα, ζει στο Τορίνο και έχει φτάσει σε ένα σημείο καμπής. «Ήθελα να καταλάβω γιατί είχα βαρεθεί και γιατί ειδικά τώρα, που ένιωθα μόνος σαν το σκυλί, δεν ήθελα να ξέρω για τους άλλους». Ο ίδιος υποφέρει, ουσιαστικά, από τη σύνθετη δυσφορία μιας ολόκληρης εποχής, καθώς το φασιστικό καθεστώς συνεχίζει να χάνει τον έλεγχο του λαού και, συγχρόνως, η ενθουσιώδης κοινωνική συναίνεση αρχίζει να ραγίζει. Ο Πάμπλο, εντωμεταξύ, επιχειρεί να λύσει διάφορα υπαρξιακά προβλήματα και να καλύψει τις ιδεολογικές του ελλείψεις. Φεύγει για τη Ρώμη και, μέσα στη σύγχυση, επινοεί μια δική του πειθαρχία προκειμένου να επιστρέψει στη γενέτειρά του πιο δραστήριος και αποφασισμένος να κάνει πραγματικά κάτι. Από τα πλέον συγκινητικά βιβλία του μεγάλου Ιταλού συγγραφέα.

Cesare Pavese (Συγγραφέας)

Ο Τσέζαρε Παβέζε είναι ένας από τους πιο αγαπημένους Ιταλούς συγγραφείς της γενιάς που ονομάστηκε “νεορεαλιστική”. Γεννήθηκε το 1908 στο Σαν Μπέλμπο του Κουένο, τόπο καταγωγής του πατέρα του, όπου η οικογένειά του, η οποία διέμενε μόνιμα στο Τορίνο, πήγαινε κάθε χρόνο για διακοπές. Ο πατέρας του, γόνος μικρών καλλιεργητών, ήταν γραμματέας στο δικαστήριο του Τορίνο. Η μητέρα του καταγόταν από οικογένεια πλουσίων εμπόρων. Το 1914 πέθανε ο πατέρας του και τα οικογενειακά βάρη ανέλαβε η δραστήρια και λιγόλογη μητέρα του. Μετά τη στοιχειώδη εκπαίδευση, παρακολούθησε τις πρώτες τάξεις του γυμνασίου στους Ιησουίτες του “Istituto Sociale” (“Κοινωνικού Ινστιτούτου”) και τις τελευταίες στο “Μάσσιμο ντ’ Αζέλιο”, όπου γνώρισε τον Αουγκούστο Μόντι, αντιφασίστα καθηγητή ιταλικών και λατινικών και φίλο του Γκράμσι. Ο Μόντι, άνθρωπος μεγάλου πολιτικού κύρους και λαμπρός παιδαγωγός, θα παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωσή του. Το 1926 αποφοίτησε και έστειλε τα πρώτα του ποιήματα στο περιοδικό “Ricerca di poesia” (“Ποιητική αναζήτηση”), τα οποία όμως απορρίφθηκαν. Έμαθε μόνος του αγγλικά και μελέτησε τον Ουίτμαν. Στο μεταξύ, χάρη στον Μόντι, με τον οποίο είχε πλέον φιλικές σχέσεις, γνώρισε τους Νορμπέρτο Μπόμπιο, Μάσσιμο Μίλα, Λεόνε Τζίνσμπουργκ κ.ά. Το 1927 γράφτηκε στη φιλοσοφική και το 1930 πέθανε η μητέρα του. Εκείνη τη χρονιά άρχισε να μελετά και να θαυμάζει τον Κρότσε. Το 1932 έδωσε πτυχιακές εξετάσεις με εργασία επί του Ουόλτ Ουίτμαν, επηρεασμένη από τη φιλοσοφία του Κρότσε, που απερρίφθη όμως εξαιτίας των πολιτικών συνθηκών της φασιστικής Ιταλίας, αλλά με επέμβαση του Τζίνσμπουργκ έγινε τελικά δεκτή και πήρε το πτυχίο του. Το 1932 μετέφρασε το “Μόμπυ Ντικ” του Μέλβιλ, το “Πορτρέτο του καλλιτέχνη σε νεαρή ηλικία” του Τζόυς και τον “42ο παράλληλο” του Ντος Πάσσος.

Από το 1933, μαζί με μια ομάδα αντιφασιστών διανοούμενων, φίλων του από το λύκειο “Μάσσιμο ντ’ Αζέλιο”, συνεργάζεται με το νεοσυσταθέντα εκδοτικό οίκο “Εϊνάουντι” και μετά τη σύλληψη του Τζίνσμπουργκ, καλείται να αναλάβει τη διεύθυνση της επιθεώρησης “La Cultura”. Το 1935 συλλαμβάνεται, ταυτόχρονα με τον Εϊνάουντι, εξαιτίας ενός γράμματος του Αλτιέρο Σπινέλλι που βρέθηκε στο σπίτι του, αλλά ύστερα από αίτηση χάριτος η ποινή του μειώθηκε. Το ’36 επέστρεψε στο Τορίνο, όπου σε μια ερωτική απογοήτευση προστέθηκε η αποτυχία του “Lavorate stanca” (“Η δουλειά κουράζει”). Το ’41 η κριτική επαίνεσε την έκδοση του “Paesi tuoi” (“Οι χώρες σου”). Την ίδια εποχή γράφει και την “Αμμουδιά”. Το ’43 επιστρατεύθηκε, αλλά λόγω άσθματος πέρασε έξι μήνες στο νοσοκομείο. Την εποχή της γερμανικής κατοχής κατέφυγε στο Καζάλ Μονφεράτο μαζί με την οικογένεια της αδερφής του, γεγονός που αργότερα του ενέπνευσε το “Σπίτι στο λόφο”. Μετά την απελευθέρωση επέστρεψε στο Τορίνο, γράφτηκε στο Κ.Κ. Ιταλίας και άρχισε τη συνεργασία με την “Ουνιτά”, όπoυ γνώρισε τον Ίταλο Καλβίνο, κ.ά. Το ’46 έγραψε τη “Fuoco grande” (“Μεγάλη φωτιά”), που θα εκδοθεί μετά το θάνατό του και στη συνέχεια: “Dialoghi con Leuco” (“Διάλογοι με τη Λευκώ”), “Ο διάβολος στους λόφους”, “Τρεις γυναίκες μόνες”, “La luna e il falo” (“Το φεγγάρι και οι φωτιές”). Το ’50 τού απονεμήθηκε το βραβείο “Στρέγκα”. Συνεργάστηκε με το περιοδικό “Cultura e realta” (“Κουλτούρα και πραγματικότητα”), όπου ένα άρθρο του με θέμα το μύθο προκάλεσε κριτικές και παρεξηγήσεις στο περιβάλλον της αριστεράς. Επέστρεψε για λίγο στην ποίηση και μετά το θάνατό του δημοσιεύτηκε το ποίημά του “Verra la morte e avra i tuoi occhi” (“Ο θάνατος θα ‘ρθει και θα ‘χει τα μάτια σου”). Στις 27 Αυγούστου του 1950 αυτοκτόνησε σ’ ένα ξενοδοχείο του Τορίνο, σε ηλικία σαράντα δύο ετών.

 

Γιάννης Η. Παππάς (Μεταφραστής)

Ο Γιάννης Ηλ. Παππάς γεννήθηκε στην Άρτα (Χαλκιάδες) το 1962. Τελείωσε το 1ο Λύκειο Τούμπας στη Θεσσαλονίκη. Είναι πτυχιούχος του τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Για δύο χρόνια παρακολούθησε μαθήματα ιταλικής γλώσσας και λογοτεχνίας στα Πανεπιστήμια της Perugia και του Bari της Ιταλίας. Από το 1990 εργάζεται ως καθηγητής φιλόλογος στη Μέση Εκπαίδευση. Υπήρξε συνδιευθυντής του λογοτεχνικού περιοδικού “Ελίτροχος” της Πάτρας (1993-1999). Από το 2002 μέχρι το 2015 ήταν πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων Πάτρας.
Επίσης από το 2003 είναι εκδότης – διευθυντής του ηλεκτρονικού λογοτεχνικού περιοδικού “Διαπολιτισμός” (www.diapolitismos.net). Στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (Τμήμα Φιλολογίας) έχει εκπονήσει τη διδακτορική του διατριβή με θέμα το συγγραφέα Αντρέα Φραγκιά. Έχει οργανώσει πολλά συνέδρια και εκδηλώσεις στην Πάτρα, στην Αθήνα και αλλού. Μεταφράσεις και ποιήματά του έχουν δημοσιευτεί σε λογοτεχνικά περιοδικά, έντυπα και ηλεκτρονικά (Εξώπολις, Η λέξη, Οδός Πανός, Ποίηση, Το Δέντρο, www.poiein.gr, www.diapolitismos.net). Κριτικά του κείμενα για νεοέλληνες συγγραφείς, έχουν δημοσιευτεί σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες. Έχει μεταφράσει τα “Ποιήματα” του Cesare Pavese, εκδόσεις Printa, 2004. Μαζί με τον ποιητή Σωτήρη Παστάκα, μετέφρασε 12 σύγχρονους Ιταλούς ποιητές [περ. “Πλανόδιον”, τχ. Δεκέμβριος 2007]. Από τις εκδόσεις Μεταίχμιο κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 2008, η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο “Στην άκρη του ονείρου”. To 2011 κυκλοφόρησε η δεύτερη ποιητική του συλλογή “Το ανεκτίμητο τίποτα”. Το 2018 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη η πρώτη του συλλογή διηγημάτων “Θαμπές ζωές”. Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων και του Κύκλου Ποιητών.